Η ΟΡΧΗΣΤΡΑ ACADEMICA AΘΗΝΩΝ ΤΑΞΙΔΕΥΕΙ ΣΤΗΝ ΑΤΤΙΚΗ
Το Ωδείo Αθηνών, ο παλαιότερος και κορυφαίος εκπαιδευτικός φορέας μουσικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, φέρνει σήμερα την κλασσική μουσική κοντά σε όλους, με ελεύθερη είσοδο σε μια μεγάλη σειρά συναυλιών της oρχήστρας του, Academica Αθηνών σε όλη την Αττική.
‘Ενα τριετές καλλιτεχνικό πρόγραμμα (2018-2020) υψηλού επιπέδου που φιλοδοξεί να διαμορφώσει ένα δίκτυο πολιτιστικής επικοινωνίας και να αναδείξει τη δημόσια αξία του πολιτισμού.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από το Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιφέρειας Αττικής 2014-2020, με τη συγχρηματοδότηση του Ευρωπαϊκού Ταμείου Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ) και υλοποιείται από τον Μουσικό και Δραματικό Σύλλογο «Ωδείον Αθηνών – 1871».
Mέσα στο 2018, η Ορχήστρα Academica θα δώσει 20 συναυλίες σε διάφορους χώρους της Αττικής. H είσοδος για το κοινό θα είναι ελεύθερη.
Περισσότερες πληροφορίες http://www.athensconservatoire.gr/academica/
ΤΡΙΤΟΣ ΚΥΚΛΟΣ ΣΥΝΑΥΛΙΩΝ | 18.05.2018 – 10.06.2018
Στις 4 συναυλίες του τρίτου κύκλου θα ακουστούν έργα των Gioacchino Rossini, Jacques Ibert, Felix Mendelssohn.
Σολίστ Nαταλία Γεράκη, φλάουτο. Την Ορχήστρα Academica διευθύνει ο Νίκος Αθηναίος.
18.05.18 | 20:30
ΩΔΕΙΟ ΑΘΗΝΩΝ, AΙΘΟΥΣΑ «ΑΡΗΣ ΓΑΡΟΥΦΑΛΗΣ
23.05.18 | 20:30
ΔΗΜΟΣ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ, ΠΛΑΤΕΙΑ ΗΡΩΩΝ
27.05.18 | 21:00
ΔΗΜΟΣ ΜΑΡΑΘΩΝΑ, ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΝΕΑΣ ΜΑΚΡΗΣ
10.06.18 | 20:30
ΔΗΜΟΣ ΛΑΥΡΩΤΙΚΗΣ, ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΛΑΥΡΙΟΥ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
Gioacchino Rossini, Εισαγωγή από την όπερα «Η Ιταλίδα στο Αλγέρι»
Andante – Allegro
Jacques Ibert, Κονσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα
Allegro
Andante
Allegro scherzando
Σολίστ: Nαταλία Γεράκη, φλάουτο
διάλειμμα
Felix Mendelssohn Bartholdy, Συμφωνία αρ. 4, σε λα μείζονα, έργο 90, «Η Ιταλική»
Allegro vivace
Andante con moto
Con moto moderato
Saltarello (Presto)
Μουσική Διεύθυνση: Νίκος Αθηναίος
Ορχήστρα Academica Αθηνών
Πρώτα βιολιά: Οδυσσέας Κορέλης, Φρανς Σεστάνι, Ιρίνα Σαλένκοβα, Κωνσταντίνος Μπουραντάς, Ιωάννης Τζιώτης, Κίτι Βαρδάμη
Δεύτερα βιολιά: Αντωνέλα Τσεφά, Ηλέκτρα Βεζύρογλου, Τάσος Γρατσίας, Γεωργία Τσολάκη
Βιόλες: Αντώνης Μανιάς, Γιώργος Γιακουμής, Παναγιώτης Αράπογλου, Μάκης Τσορούκογλου (ευγενική συμμετοχή)
Βιολοντσέλα: Βαγγέλης Νίνα, Έλλη Φιλίππου, Μαρσέλα Μπάσιου
Κοντραμπάσο: Θεόδωρος Λυγνός
Oμπόε: Σπύρος Κοντός, Τίνα Δεσύλλα
Kόρνα: Μαρία Φωτιά, Ναυσικά Μοτσενίγου
Φλάουτα: Mελίνα Μακρή, Δήμητρα Χανιαλάκη
Κλαρινέτα: Μίνα Τσάμου, Φίλανδρος Καρράς
Φαγκότα: Ανδρέας Σπυρόπουλος, Βασίλης Βλάχος
Τρομπέτες: Σπύρος Αρκούδης, Δημήτρης Γκόγκας
Τύμπανα: Aνδρέας Φαρμάκης
Λίγα λόγια για τους συνθέτες και τα έργα
Τρία έργα με ιταλικό άρωμα
Το πρόγραμμα του Τρίτου Κύκλου Συναυλιών της Academica αποτελείται από τρία δημοφιλέστατα έργα που φαίνεται να αποπνέουν άρωμα Ιταλίας. Η «Εισαγωγή» στην κωμική όπερα Μια Ιταλίδα στο Αλγέρι (1813) του Τζοακίνο Ροσσίνι [Gioacchino Rossini] (1792-1868), μιας από τις πιο αγαπημένες όπερες του Ιταλού συνθέτη, αποτελεί συχνά ξεχωριστό μέρος στα προγράμματα συμφωνικών συναυλιών, ακριβώς λόγω της δημοφιλίας της. Το Κοντσέρτο για Φλάουτο και Ορχήστρα (1934) του Γάλλου Ζακ Ιμπέρ [Jacques Ibert] (1890-1962) είναι ένα από τα γνωστότερα, αλλά και απαιτητικότερα για τον ερμηνευτή, έργα στο ρεπερτόριο του φλάουτου. Το δεύτερο μέρος παραπέμπει στην ιμπρεσιονιστική Σουίτα, Escales (1922), ένα έργο που ο Ιμπέρ είχε γράψει εμπνεόμενος και από ένα ταξίδι του στην Ιταλία. Η επίσης δημοφιλήε Τέταρτη Συμφωνία του Φέλιξ Μέντελσων [Felix Mendelssohn] (1809-1847), γνωστή και ως «Ιταλική», εμπνευσμένη από το ταξίδι του συνθέτη στην Ιταλία ανακαλεί εικόνες από την ιταλική ζωή, έτσι όπως τις μετέπλασε σε μουσικούς φθόγγους η μάτια ενός Γερμανού συνθέτη.
Ένας Ιταλός συνθέτης που αποκαλούσαν «Γερμανό»
O Τζοακίνο Ροσσίνι συνέθεσε την Ιταλίδα στο Αλγέρι, ή Ένα Ναυάγιο με αίσιο τέλος το 1813, δηλαδή σε ηλικία 21 ετών. Είχε ήδη συνθέσει και παρουσιάσει δέκα όπερες, οι οποίες τον είχαν καταστήσει δημοφιλή στο κοινό της Ιταλίας. Λέγεται πως ο ίδιος είχε δηλώσει ότι είχε ασχοληθεί με τη σύνθεση της Ιταλίδας στο Αλγέρι για 18 ημέρες (ενώ άλλες πηγές μιλούν για 27). Το βέβαιο είναι πως η όπερα ανέβηκε στη Βενετία στις 22 Μαΐου 1813, ενώ στις 6 Φεβρουαρίου της ίδιας χρονιάς είχε παρουσιαστεί για πρώτη φορά η όπερά του Τανκρέντι, δέκα ημέρες νωρίτερα, στις 27 Ιανουαρίου, είχε κάνει πρεμιέρα Ο κύριος Μπρουσκίνο, στις 24 Νοεμβρίου του 1812 Η ευκαιρία κάνει τον κλέφτη, και στις 26 Σεπτεμβρίου Η Λυδία λίθος. Η εκπληκτική ταχύτητα με την οποία ο Ιταλός συνθέτης ολοκλήρωνε τις όπερές του (συχνά δανειζόμενος μουσικά μέρη από άλλα έργα του ή και συνεργαζόμενος με άλλους συνθέτες) δεν μείωνε σε τίποτε το εξαιρετικά ευφάνταστο μουσικό αποτέλεσμα. Η ευκολία με την οποία συνέθετε όμορφες μελωδίες, αλλά και το χιούμορ του τον κατέστησαν μια από τις αγαπημένες προσωπικότητες στον χώρο της όπερας. Η έκδηλη αγάπη του για τον Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ [Wolfgang Amadeus Mozart] (1756-1791) ευθύνεται για το προσωνύμιο «ο Γερμανός», παρότι ταυτίστηκε με την ιταλική όπερα όσο λίγοι συνάδελφοί του. Γνωστότερος για την κατά τρία έτη μεταγενέστερη της Ιταλίδας στο Αλγέρι όπερά του Ο Κουρέας της Σεβίλλης (1816), ο Ροσσίνι θεωρείται ο κορυφαίος συνθέτης στο είδος της όπερα μπούφα και όχι μόνο. Αν και εγκατέλειψε τη σύνθεση σε ηλικία 40 ετών (στρέφοντας τα ενδιαφέροντά του για τα υπόλοιπα 32 χρόνια της ζωής του προς άλλες δημιουργικές δραστηριότητες, όπως την μαγειρική), κατά τη διάρκεια του πρώτου μισού του 19ου αιώνα και μέχρι την εμφάνιση του Τζουζέπε Βέρντι [Giuseppe Verdi] (1813-1901), o Ροσσίνι ήταν ο απόλυτος κυρίαρχος της ιταλικής όπερας. Εκατόν σαράντα χρόνια μετά τον θάνατό του, εξακολουθεί να έχει φανατικούς ακροατές.
Με πρωταγωνιστή το φλάουτο
O Γάλλος συνθέτης Ζακ Ιμπέρ, παρότι σπούδασε στο Ωδείο του Παρισιού και υπήρξε συμμαθητής αλλά και συχνά συνεργάτης με τον Αρτύρ Ονεγκέρ [Arthur Honegger] (1891-1955) και τον Νταριούς Μιγιώ [Darius Milhaud] (1892-1974) – δηλαδή δύο από τους συνθέτες της «Ομάδας των έξι», του κύκλου αυτού των πρωτοποριακών συνθετών στο Παρίσι του Μεσοπολέμου – δεν κατατάσσεται ούτε σε αυτό το ρεύμα, ούτε και σε μια συγκεκριμένη συνθετική τάση της εποχής του, ενώ και ο ίδιος θεωρούσε πάντα τον εαυτό του εκλεκτικιστή. Το Κοντσέρτο για φλάουτο και ορχήστρα, που γράφτηκε για τον βιρτουόζο φλαουτίστα Μαρσέλ Μοΐζ [Marcel Moyse] (1889-1984), ο οποίος και πρώτος το ερμήνευσε σε μια συναυλία που διηύθυνε ο – επίσης φλαουτίστας (και δάσκαλος του Μοΐζ) – Φιλίπ Γκωμπέρ [Philippe Gaubert] (1879-1941), αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα αυτού του εκλεκτικισμού. Το έργο χωρίζεται σε τρία μέρη. Το πρώτο, μάλλον νεοκλασικού ύφους, Allegro, ξεκινά με έναν καταιγισμό από δέκατα έκτα, για να περάσει σε ένα λυρικό Andante, που παραπέμπει σε μια παλαιότερη σύνθεση του Ιμπέρ (τη Σουΐτα Escales του 1922), αλλά ταυτόχρονα αποτελεί και έναν φόρο τιμής στον θάνατο του πατέρα του συνθέτη, ο οποίος έλαβε χώρα το διάστημα της σύνθεσης αυτού του μέρους. Το τρίτο και εκτενέστερο μέρος, Allegro scherzando, φλερτάρει με την τζαζ, αλλά αποτελεί και μια μεγάλη ερμηνευτική πρόκληση για τους φλαουτίστες.
Ένα ταξίδι στην Ιταλία
Το 1830-31 ο εικοσάχρονος Φέλιξ Μέντελσων, ένας χαρακτηριστικός εκπρόσωπος του γερμανικού ρομαντισμού, που είχε ξεκινήσει να ασχολείται με τη σύνθεση ήδη από παιδί, βρέθηκε στην Ιταλία. Η γνωριμία με την μεσογειακή αυτή χώρα, το τοπίο, τους ανθρώπους, αλλά και τη χαρά της ζωής έκαναν τόσο βαθιά εντύπωση στον Γερμανό συνθέτη, που αποφάσισε να συνθέσει μια συμφωνία. Η «Ιταλική» αυτή Συμφωνία, όπως την ονόμαζε ο ίδιος ο δημιουργός της, δεν προσπαθεί τόσο να περιγράψει μουσικά τη γειτονική μας χώρα, όσο να αποδώσει με μουσικούς όρους την εντύπωση και τα συναισθήματα που γέννησε στον δημιουργό η εμπειρία αυτού του ταξιδιού. Το έργο που χωρίζεται σε τέσσερα μέρη, ξεκινάει με ένα εντυπωσιακό «Allegro vivace», στο οποίο μπορεί κανείς να φανταστεί σκηνές από κάποια ιταλική πόλη (πιθανόν τη Βενετία), ενώ στο δεύτερο μέρος («Andante con moto»), θα μπορούσαμε να φανταστούμε τη Ρώμη τις ημέρες της Μεγάλης Εβδομάδας. Το τρίτο, πιο εκλεπτυσμένο μέρος («Con moto moderato») πιθανόν να περιγράφει την Αναγεννησιακή Φλωρεντία, ενώ το τέταρτο («Saltarello (Presto)») ανακαλεί αναπόφευκτα στο μυαλό εικόνες του ιταλικού Νότου, χάρις στη χρήση ρυθμών «Σαλταρέλλο» και «Ταραντέλλας». Παρότι το έργο πρωτοπαρουσιάστηκε στο Λονδίνο το 1833 σε διεύθυνση του ίδιου του συνθέτη, ο Μέντελσων δεν ήταν ικανοποιημένος από το αποτέλεσμα και επεξεργάστηκε αρκετές φορές το έργο, μέχρι και το τέλος της ζωή του.
Στέλλα Κουρμπανά, διδάκτωρ Ιονίου Πανεπιστημίου, Έφορος του Αρχείου του Ωδείου Αθηνών.